تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای

به طور کلی خیار جزء گیاهان نیمه گرمسیری است و تمام طول سال و در شرایط مطلوب محیطی (دما، رطوبت، نور و تغذیه) از رشد مطلوبی برخوردار بوده و اگر آفات و بیماری‌ها به خوبی کنترل شوند این گیاه قادر است محصول زیادی تولید کند. خیارها به شرایط نامساعد محیطی حساس هستند و حتی تنش جزئی هم اثر سوء قابل ملاحظه‌ای بر رشد و عملکرد گیاه دارد. اگر شرایط مهیا شود همیشه و در هر منطقه‌ای می‌توان محصول را زمانی تولید کرد که قیمت بالایی داشته باشد.

تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای (کشت بهاره): در کشت بهاره، بذر خیار از دهه آخر آبان ماه تا دهه آخر آذر کشت می‌شود. نشاءها از اواخر آذر تا اواخر دی‌ به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از نیمه دوم بهمن تا اواخر تیر قابل برداشت خواهد بود. حذف بوته‌ها از اواسط تیر تا اوایل مرداد انجام می‌شود و بعد از آن عملیات تمیز کردن، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین انجام می‌گیرد. در کشت بهاره در صورت مساعد بودن شرایط محیطی برداشت تا پاییز هم می‌تواند ادامه داشته باشد. این کشت به خاطر طولانی بودن فصل رشد، محصول بیشتری را به همراه دارد. در شرایط عادی کمترین عملکرد در شروع و انتهای دوره برداشت و بیشترین عملکرد در اواسط فصل یعنی ماه‌های خرداد و تیر بدست می‌آید در نتیجه قیمت خیار در این ماه‌ها سقوط می‌کند.

در کشت بهاره سعی می‌شود نحوه کشت طوری باشد که بوته‌ها از نیمه یا اواخر اسفند تولید داشته باشند تا میوه‌ها در نیمه فروردین که قیمت خیار بالاست به بازار برسد. برای این منظور بذر خیار از دهه آخر آذر تا دهه اول بهمن کشت می‌شود. نشاءها از دهه دوم بهمن تا دهه اول اسفند به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از اواسط اسفند تا اواخر تیر قابل برداشت خواهد بود. حذف بوته‌ها از اواخر تیر انجام می‌شود و بعد از آن عملیات تمیز کردن، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین انجام می‌گیرد.

تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای

در کشت بهاره ۱۰-۸ هفته از زمان کشت بذر تا اولین برداشت وقت لازم است. شدت نور کم و سردی خاک در طول زمستان، جوانه‌زنی و رشد محصول بهاره را دچار مشکل می‌کند و هزینه‌ها را بالا می‌برد از اینرو بهتر است بذر را نشاءکاری کرد و در روزهای ابری از نور مکمل استفاده نمود.

تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای (کشت پاییزه): بهترین زمان و تاریخ کاشت خیار گلخانه‌ا ی وقتی است که محصول آن در پاییز قابل برداشت باشد (زیرا در این فصل قیمت خیار بالاتر است و هزینه‌های تولید را جبران می‌کند). برای این منظور بذر خیار از اوایل تا اواخر تیر ماه کشت می‌شود. نشاءها از اواخر تیر تا اواخر مرداد به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از اواخر مرداد تا اواخر آذر قابل برداشت خواهد بود. پیک محصول مهر و آبان خواهد بود و در شب یلدا بهترین تولید و بیشترین افزایش محصول را داریم. حذف بوته‌ها از اواخر آبان تا اواخر آذر انجام می‌شود و بعد از آن عملیات تمیز کردن، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین انجام می‌گیرد.

در کشت پاییزه ۸-۷ هفته از زمان کشت بذر تا اولین برداشت وقت لازم است. در جیرفت کشت پاییزه انجام می‌شود. در مناطق جنوبی و گرم کشور زمان کشت پاییزه اواسط یا اواخر آبان است. تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای

در کشت پاییزه می‌توان کشت را به صورت مستقیم انجام داد و پرورش نشاء در گلدان لازم نمی‌باشد زیرا خاک و هوا به اندازه کافی گرم بوده و نور کافی هم وجود دارد. البته به منظور عملیات واکاری بهتر است تعدادی نشاء پرورش داده شود.

در مناطقی که تابستان خنک و زمستان ملایم دارند ۲ کشت در سال میسر خواهد بود و می‌توان هر دو کشت پاییزه (از مرداد تا آخر آذر) و بهاره (از دی تا خرداد) را انجام داد. اما در مناطقی که تابستان‌های گرم دارند و برداشت بهاره نهایتاً تا اواخر اردیبهشت میسر می‌باشد بهتر است به جای دو کشت در سال از یک کشت بینابین (کشت واریته‌های تک‌گل در آبان و برداشت تا اواخر اردیبهشت) استفاده نمود که با توجه به قیمت مناسب محصول در زمستان و عید، این نوع کشت نیز سود مناسب را خواهد داشت.

از نظر هزینه تولید، مناسب‌ترین منطقه برای کشت خیار گلخانه‌ای منطقه‌ای است که زمستان ملایم داشته باشد و در فصل سرد بتوان فقط با استفاده از انرژی آفتاب و بدون احتیاج به گرمای مصنوعی، حرارت کافی برای رشد خیار را در داخل گلخانه فراهم نمود. در مناطق جنوبی ایران مانند خوزستان و جیرفت و جنوب استان فارس این شرایط فراهم است و تعداد روزهای سرد و یخبندان زیاد نیست. اگر چند روزی هم هوا سرد باشد رشد بوته خیار موقتاً کاهش یافته یا متوقف می‌شود و پس از گرم شدن هوا به حال عادی برمی‌گردد. بدیهی است در این مناطق اگر در هوای سرد، بخصوص شب‌ها وسیله‌ای برای گرم کردن گلخانه تعبیه شود بوته‌های خیار به مراتب بهتر رشد کرده و محصول زودرس‌تر، مرغوب‌تر و بیشتر تولید خواهند کرد. عامل محدود کننده در جنوب ایران کوتاه بودن فصل سرد است و عملاً نمی‌توان بیش از حدود ۴ ماه پوشش پلاستیکی را روی گلخانه نگه داشت. بعد از این مدت با اینکه بوته‌های خیار در بهترین وضعیت تولید قرار دارند ولی هوا در گلخانه به شدت گرم می‌شود و باید پوشش پلاستیکی را کنار زد و از آنجا که ارقام پارتنوکارپ برای کشت در هوای آزاد مناسب نیستند بعد از برداشتن پوشش تدریجاً کیفیت و کمیت محصول کاهش می‌یابد.

نکته مهم در تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای

در نقاط ساحلی گیلان و مازندران نیز هوا در زمستان ملایم است و با هزینه کم می‌توان خیار زمستانی را در گلخانه پرورش داد. عامل منفی در این نقاط، کمبود آفتاب در بعضی از ماه‌های سال (آذر ماه و دی ماه) است و تدوام هوای ابری و بارانی ممکن است باعث کاهش محصول و تأخیر در برداشت شود.

در نقاطی مانند تهران، ورامین، اصفهان، یزد، کرج ، مشهد و … گرم کردن گلخانه در شب‌های سرد و همچنین روزهای ابری و بارانی ضروری است. در فصل زمستان و هنگام سرمای شدید، حتی در روزهای آفتابی نیز گرم کردن گلخانه لازم می‌باشد. بنابراین تهیه وسایل مناسب و کافی برای ایجاد گرما از ضروریات اصلی ایجاد گلخانه در این قبیل مناطق به شمار می‌آید.

تاریخ کاشت بذر خیار گلخانه ای ادامه دارد ..

منبع: کتاب آموزش کشت گلخانه‌ خیار گوجه فرنگی فلفل توت فرنگی