تاریخ کاشت گوجه فرنگی
تاریخ کاشت محصولات گلخانه‌ای را با توجه به نوع و خصوصیات رقم، شرایط محیطی موجود، عوامل اقتصادی و … باید تعیین نمود تا بهترین افزایش در کیفیت و کمیت محصول حاصل شود. در کشت گلخانه‌ای، زمان‌های نامساعد باید از دوران کشت حذف شوند و زمان نامساعد نباید در فاصله برداشت محصول قرار گیرد. بنابراین بهتر است کشت را به نحوی انجام داد که فصول نامساعد در آغاز فصل کشت یا آخر فصل برداشت باشد. در ضمن تاریخ کاشت محصول باید به گونه‌ای باشد که در زمان برداشت، محصول قیمت مناسبی در بازار داشته باشد.
کشت بهاره: کاشت گوجه فرنگی معمولاً از اوایل آبان تا اوایل آذر شروع می‌شود. نشاءها در اواسط دی به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از اواخر اسفند تا اواخر خرداد قابل برداشت می‌باشد. حذف بوته‌ها از اواسط تیر تا اوایل مرداد انجام می‌شود و بعد از آن عملیات پاک‌سازی، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین برای کشت بعدی انجام می‌گیرد. در کشت بهاره در صورت مساعد بودن شرایط محیطی برداشت تا پاییز (اواسط آبان) هم ادامه می‌یابد. این کشت به خاطر طولانی بودن فصل رشد (حدود ۵ ماه و بیشتر) و باردهی بیشتر از اهمیت خاصی برخوردار است.
تاریخ کاشت گوجهفرنگی بهاره و مراحل اولیه رشد آن با روزهای کوتاه، سرد و ابری پاییز (نور کم و فتوسنتر ناچیز) مقارن می‌شود و در نتیجه گیاه رشد ضعیفی دارد و باید شرایطی را فراهم نمود که تعادل بین رشد رویشی و زایشی برقرار شود که این باعث افزایش هزینه تولید می‌شود. بنابراین در کشت بهاره، روش کشت مستقیم کاربردی ندارد و از روش نشاءکاری استفاده می‌شود. در ضمن واریته‌هایی را باید انتخاب نمود که در برابر سرما مقاوم باشند. گاهی تاریخ کشت بهاره را تغییر می‌دهند برای این منظور بذر گوجهفرنگی از دهه آخر آذر تا دهه آخر دی کشت می‌شود. نشاءها از دهه دوم بهمن تا دهه اول اسفند به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از اواسط فروردین تا اواخر تیر قابل برداشت خواهد بود. حذف بوته‌ها در اواخر تیر و اوایل مرداد انجام می‌شود و بعد از آن، عملیات پاک‌سازی، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین انجام می‌گیرد. کوجه فرنگی
کشت پاییزه: این کشت معمولاً از اواخر خرداد و اوایل تیر شروع می‌شود. نشاءها از اوایل تا اواخر مرداد به زمین اصلی گلخانه منتقل می‌شوند و محصول از اواسط مهرماه تا اواسط آذرماه قابل برداشت می‌باشد. حذف بوته‌ها از دهه سوم آذر تا دهه اول دی انجام می‌شود و بعد از آن عملیات پاک‌سازی، ضدعفونی و آماده‌سازی زمین انجام می‌گیرد.
گوجهفرنگی پاییزه برخلاف گوجهفرنگی بهاره به دلیل برخورد با روزهای نسبتاً بلند تابستان و اوایل مهر، از رشد اولیه خوبی برخوردار است ولی رسیدن میوه‌ها با روزهای کوتاه پاییز و زمستان مصادف می‌شود که ممکن است روی کیفیت و کمیت میوه‌ها تأثیر گذاشته و رنگ‌پذیری میوه‌ها را با مشکل مواجه کند.
در کاشت گوجهفرنگی نیز همانند خیار، در مناطقی که تابستان خنک و زمستان ملایم دارند دو کشت در سال میسر خواهد بود و می‌توان هر دو کشت پاییزه و بهاره را انجام داد. اما در مناطقی که تابستان‌های گرم دارند و برداشت بهاره نهایتاً تا اواخر اردیبهشت میسر می‌باشد بهتر است به جای دو کشت در سال از یک کشت بینابین استفاده نمود. برای انتخاب بهترین تاریخ کاشت بهتر است با کارشناسان و گلخانه‌داران کاشت گوجه فرنگی با تجربه در هر منطقه مشورت شود.
کاشت گوجهفرنگی
۶-۶) کشت مستقیم
کشت گوجهفرنگی هم به صورت بذری (مستقیم) و هم نشاء انجام می‌شود البته در مورد گوجهفرنگی و فلفل عموماً کشت مستقیم بذر در گلخانه توصیه نمی‌شود.
کشت مستقیم بذر باعث کاهش هزینه نشاء و کاهش مدت زمان کاری می‌شود ولی در کشت مستقیم برای اینکه جمعیت کامل و یکنواختی از بوته‌ها بوجود آید، بذر بیشتری مصرف می‌گردد و در نتیجه هزینه خرید بذر افزایش می‌یابد.
قبل از کاشت گوجه فرنگی باید بذرها را خیساند. بذر گوجهفرنگی را بیشتر از خیار خیس می‌کنند (۱ تا ۳ روز) چون سطح بذر گوجهفرنگی سفت و خشن است. در واریته‌هایی که به سختی جوانه می‌زنند تیمار سرمایی یا مکانیکی انجام می‌شود که این حالت در گوجهفرنگی کمتر است اما در فلفل دلمه‌ای بذر را در یخچال قرار داده یا داخل شن و ماسه مالش می‌دهند که حالت خشن سطح بذر اجازه جذب آب را بدهد.
بعد از خیساندن بذرها، آنها را در عمق ۲-۱ سانتیمتری کشت می‌کنند (شکل ۳-۶). کاشت عمیق‌تر بذر باعث دیر جوانه زدن آن و در نتیجه باعث پوسیدن بذر یا حمله آفات و بیماری‌ها به آن می‌شود.
کاشت گوجه فرنگی
کاشت گوجه فرنگی
شکل ۳-۶٫ کاشت گوجهفرنگی به صورت مستقیم.
۷-۶) کشت غیر مستقیم (نشاءکاری در خزانه)
در مناطقی که زودرسی محصول مورد نظر است یا طول فصل رشد کوتاه می‌باشد و یا زمان کاشت مقارن با شرایط نامساعد محیطی است، کشاورزان از روش نشاءکاری در خزانه بهره می‌گیرند. همچنین نشاءکاری باعث کاهش تلفات بذور هیبرید، تولید نشاءهای قوی و سالم، کاهش هزینه سوخت و تولید می‌شود. به ازای هر ۵۰۰ متر مربع از زمین اصلی، ۳-۲ مترمربع فضا برای ایجاد خزانه لازم است (برای هر یک هکتار حدود ۴۰ متر مربع خزانه لازم است).
قبل از کشت بذرها به منظور تهیه نشاء باید بذرها را خیساند (۱ تا ۳ روز) تا بذرها نرم شوند و آمادگی برای جوانه‌زنی پیدا کنند. کشت غیر مستقیم (شکل ۴-۶) نسبت به کشت مستقیم محاسنی دارد که در فصل خیار گلخانه‌ای به آنها اشاره شد.
شکل ۴-۶٫ کشت بذر گوجهفرنگی در گلدان‌های نشاء (نشاءکاری).