ساختمان گلخانه
بعد از انتخاب محل مناسب برای گلخانه نوبت به انتخاب نوع گلخانه و احداث ساختمان گلخانه میرسد. انتخاب نهایی برای نوع گلخانه به عواملی مانند هدف از احداث گلخانه، نوع محصول (سبزیجات، صیفیجات و گلها) و فضای مورد نیاز برای رشد، مساحت زمین موجود، میزان سرمایه شخص و … وابسته است. مواردی که باید در احداث ساختمان گلخانه مورد توجه قرار گیرند عبارتند از: ۱) فونداسیون (کفسازی و پیریزی) ۲) جنس مواد سازهای ۳) شکل و ارتفاع اسکلت ۴) جنس مواد پوششی.
بر این اساس گلخانهها را میتوان به صورت زیر ردهبندی کرد:
جنس مواد سازهای: چوب، آهن، فولاد، آلومینیوم و یا ترکیب آنها.
-
خصوصیات سازه: وسعت، پهنا، ارتفاع، تک دهانه یا چند دهانه بودن، شکل و شیب سقف.
-
جنس مواد پوشش دهنده: شیشه، پلاستیک، پلاستیکسخت و یا ترکیبی از آنها.
گلخانهها به صورت ثابت (دائمی) یا به صورت موقت (تونلهای مرتفع یا (High Tunel ساخته میشوند.
[restrict paid="true"]
-
گلخانههای ثابت (دائمی): این گلخانهها معمولاً از جنس شیشه و فلز ساخته میشوند و تأسیسات دائمی مانند سیستم حرارت مرکزی، آبیاری قطرهای، دریچههای تهویه و یا هواکشهای متصل به ترموستات در آنها تعبیه میشوند. در این گلخانهها معمولاً شرایط محیطی به صورت اتوماتیک (خودکار) تأمین میشود. در این گلخانهها برای بستر کشت از آب، هوا، پیت اسفنجی، پشم سنگ، پرلیت، شن و ماسه، خاک اره و … استفاده میکنند زیرا استفاده از خاک معمولی در کشت مداوم یک یا چند محصول گلخانهای، به خاطر وجود آفات و بیماریهای خاکزاد، باعث بالا رفتن آلودگی در خاک گلخانه میشود. همچنین تنظیم عناصر غذایی و شرایط محیطی در محیط خاکی به خاطر تغییرات شدید خصوصیات خاک مشکل میباشد.
-
گلخانههای موقت (تونلهای مرتفع): این گلخانهها معمولاً از اسکلت سبک و ساده از جنس آهن گالوانیزه و یا آلومینیوم (و ندرتاً چوب) با پوشش پلاستیکی ساخته میشوند، که این گلخانهها قابلیت نصب و راهاندازی سیستمهای حرارتی و رطوبتی وجود دارد. در گلخانههای موقت از سیستم حرارت مرکزی دائمی و سایر تأسیسات دائمی استفاده نمیشود زیرا در مناطق و فصول گرم تأسیسات مذکور بیهوده مستهلک شده و مزاحم کشت تابستانه در زمین گلخانه میشود. بنابراین اسکلت این گلخانهها طوری ساخته میشود که در صورت نیاز بتوان در فصل گرم پوشش و تجهیزات را جمع کرده و در فصل سرد مجدداً مستقر نمود.
گلخانهها به طور مصنوعی گرم میشوند و ارتفاع و اندازه کافی برای کارکردن افراد در داخل آنها وجود دارد از اینرو این ساختمانها با دیگر ساختمانهای شبه گلخانهای مانند شاسیهای سرد و گرم متفاوت هستند. نمونه آن، کشت زیر پلاستیک در مناطق گرمسیر مثل جیرفت و خوزستان است. البته در مناطق سردسیر استفاده از تونلهای سرد در فصل زمستان جهت کشت صیفیجات غیر ممکن است. از شاسیهای سرد و گرم به منظور ایجاد فضای مناسب برای ازدیاد جنسی و غیر جنسی محصولات زینتی یا کشت سبزیجات و یا مقاومسازی گیاهان و همچنین فراهم نمودن شرایط رشد تکمیلی برخی محصولات استفاده میشود. اسکلت جانبی این ساختمانها از جنس بلوکهای سیمان، آجر، چوب و مواد مشابه بوده و با پوششی از شیشه یا پلاستیک پوشانده میشوند. تفاوت میان شاسی سرد و گرم در این است که شاسی سرد تنها از نور خورشید گرمای خود را تأمین میکند. ولی شاسی گرم علاوه بر گرمای خورشید میتواند گرمای خود را از لایه کود دامی در حال پوسیدن، لولههای آب گرم و یا المنتهای تولید کننده حرارت دریافت نماید.
منبع: کتاب راهنمای جامع و مصور کشت گلخانه ای خیار گوجه فرنگی فلفل و توت فرنگی
[/restrict]