همیشه بهار نام علمی:Calendula officinalisخانواده گیاهی: Asteraceae
نام انگلیسی: Calendula ، Marigold, pot marigold نامهای دیگر: آذرگون
مشخصات: همیشه بهار گیاهی علفی و یک ساله است. ریشه مخروطی شکل است و به طور مستقیم در عمق خاک فرو میرود.
ارتفاع ساقه ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر است. از قسمت تحتانی ساقه، شاخههای فراوان و کوتاهی منشعب میشوند.
برگها بلند، باریک، کم و بیش کرکدار و بدون دندانه هستند و به صورت متناوب روی شاخه قرار گرفتهاند. رنگ آنها سبز روشن است.
گلها درشت و قطر آنها بین ۴ تا ۷ سانتی متر است. گلچههای زبانهای روی محورهای دایرهای متحدالمرکز که تعداد آن ها ۴ تا ۸ یا بیشتر است، قرار میگیرند.
رنگ گلها زرد یا نارنجی است که به تناسب گرما و رطوبت محیط زندگی، به طور منظم صبحها در فاصله ساعت ۹ تا ۱۰ شکفته و سپس در بعد از ظهر بین ساعات ۴ تا ۵ جمع میشود.
calendula-flower همیشه بهار
قسمتهای مورد استفاده: سرگل و گلبرگها
مواد موثره: تریترپنها (کالندولوزایدهای ای- دی)، فلاونوئیدها، اسانس و اسید کلروژنیک
خواص: ضد التهاب، ضد تشنج، تقویتکننده غدد لنفی، قابض، مرهم، قاعده آور، مسهل صفرا و ضد قارچ
کاربرد: همیشهبهار میتواند هر زمان که پوست دارای التهاب ناشی از عفونت یا آسیب فیزیکی باشد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین میتوان از این گیاه برای انواع زخمها و خونریزیهای خارجی، کوفتگی یا کبود شدگی استفاده شود.
همچنین همیشه بهار برای زخمهایی که به کندی درمان میشوند و نیز زخمهای پوست نیز مفید است و برای درمان کمکهای اولیه سوختگیهای کوچک ایدهال میباشد.
همیشهبهار را میتوان به صورت موضعی و به عنوان لوسیون، مرهم یا کمپرس استفاده کرد.
این گیاه دارویی در سراسر اروپا برای درمان زخم و بهبود زخمهای معدی و نیز پوستی دارای تاریخچه طولانی مصرف است. قدرت درمانی همیشهبهار تا حدی مربوط به محتویات ترپن آن است.
در صورت مصرف داخلی باید توجه داشت که این گیاه خاصیت ضد التهاب در سیستم گوارشی دارد و بنابراین میتوان از آن در درمان زخمهای لولههای کور و معده و روده نیز استفاده کرد.
به عنوان یک مسهل صفرا نیز به بهبود مشکلات کیسه صفرا و دیگر نارساییهای گوارشی که تحت عنوان سوءهاضمه شناخته میشوند کمک میکند.
همیشهبهار دارای خاصیت قارچکشی مشخص هم به صورت مصرف داخلی و هم استعمال موضعی است. به عنوان یک داروی قاعدهآور نیز میتواند به بهبود وضعیت در قاعدگی تاخیردار و کاهش دورههای درد ناشی از قاعدگی کمک میکند. به طور کلی این گیاه دارویی به عنوان یک داروی نرمالکننده فرایند قاعدگی مطرح میباشد.
خواص ضدالتهاب، ضدمیکروبی و ضدویروسی همیشهبهار در آزمایشگاه نشان داده است.
ترکیب آلانتوئین و عصاره همیشهبهار برای زخمهای ناشی از جراحی سبب تسریع بخشیدن فرایند بازسازی و بهبود وضعیت زخم شده است. آلانتوئین به تنهایی دارای خواص بسیار کمتری است.
ملاحظات ایمنی: همیشه بهار برای افرادی که به گیاهان خانواده Asteraceae حساسیت دارند میتواند سبب ایجاد آلرژی گردد.
آمادهسازی و مقدار مورد مصرف: برای تهیه دمنوش یک فنجان آبجوش بر روی ۱ تا ۲ قاشق چایخوری از گلها ریخته شده و برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم بکشد.
این دمنوش سه بار در روز مصرف گردد. همیشه بهار را میتوان به صورت خارجی به عنوان مرهم یا ضماد برای بریدگیها، کوبیدگیها، جوش و دمل سر پستان و سوختگیها استفاده نمود. دز تنتور ۱ تا ۴ میلیلیتر سه بار در روز است (۱:۵ در ۶۰%).