سکوها و بستر کشت سکوها و طبقههای کشت معمولاً در گلخانههای ثابت و با پوشش شیشهای (گلخانههای یک طرفه، دو طرفه و نیمه دو طرفه) احداث میشوند و در گلخانههای تونلی موقت کاربرد چندانی ندارند. شکل ۱۰-۱ نمونههایی از سکوها و طبقههای کشت را نشان میدهد. سکو و بستر کشت
سکوی کشت جایگاهی است برای قرار گرفتن گلدانها یا کشت گیاهان در بسترهای بالاتر از سطح زمین و اغلب برای محصولات گلدانی و گلهای شاخه بریده بکار میرود و همانگونه که از نام آن پیدا است، همواره در سطحی بالاتر از کف گلخانهها قرار میگیرند. این عمل ضمن جلوگیری از گسترش عوامل آلودهکننده و بیماریزای گیاهی به تهویه بهتر و گرم شدن زودتر بستر کمک میکند. ساخت و ساز سکوها میبایست به گونهای باشد که ۱) از زهکشی مطلوبی برخوردار باشند. ۲) طوری نصب شده باشد که حداکثر نور را جذب کنند. ۳) اقدامات داشت با تسلط کارگر بر محصول امکانپذیر باشد و کارگران بتوانند به آسانی به مرکز سکو دسترسی داشته باشند و بدون خم شدن کار خود را انجام دهند. سکو و بستر کشت
جنس و شکل سکوها و ارتفاع آنها از سطح زمین و تعداد و عرض راهروها به عواملی مانند هدف گلخانهدار، نحوه استفاده، نوع گیاه، نوع و شکل گلخانه، فضای در دسترس و سلیقه سازنده بستگی دارد. ساخت و ساز سکوها باید طوری باشد که جریان مناسب هوا در اطراف هر گیاه وجود داشته باشد تا گسترش بیماریها کاهش یابد. سکوها را میتوان از جنس آلومینیوم، ایرانیت، الوار چوبی و یا مواد بتونی ساخت. آلومینیوم عمری طولانی دارد ولی گران قیمت است و چوب ارزان بوده ولی عمر کوتاهی دارد و احتمال پوسیدگی آن نیز زیاد است و همچنین عوامل بیماریزا نیز در آن نفوذ میکنند. در صورت استفاده از چوب بهتر است ضمن استفاده از چوبهای مقاوم آنها را با نفتانات مس اندود نمود. معمولاً ارتفاع سکوها از سطح زمین ۹۰-۸۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود. پهنای سکوهای مجاور دیوارهها حدود ۹۰ سانتیمتر و پهنای سکوهای میانی که از دو طرف قابل دسترسی هستند حداکثر میبایست ۱۸۰ سانتیمتر باشد. سکوهای کشت گیاهان گلدانی نباید دیواره داشته باشند. کف سکوها و بسترها معمولاً منفذدار بوده و با استفاده از تورهای سیمی و تختههای چوبی سوراخدار ساخته میشود. سکو و بستر کشت
[restrict paid="true"]
ایجاد سکوها در گلخانههای تولید گل، مساحت قابل استفاده را به حدود ۷۰-۶۰% تقلیل میدهد که البته با استفاده از سیستم سکوی متحرک میتوان فضای تولید را تا حدود ۹۰% افزایش داد و از تعداد راهروها کم کرد. برای تولید گلها با ارتفاع بیشتر و چند ساله مثل رز به جای استفاده از سکو از بسترهای کشت استفاده میشود. در هر حال هدف اصلی از ایجاد سکو و بستر کشت، جداسازی و تحت کنترل قرار دادن محیط رشد گلهاست. معمولاً بدین ترتیب میتوان خاک ریشه را بر اساس برنامه و به طور کامل استریل نمود و احتمال بیماری را کاهش داد. جنس بسترها معمولاً از سیمان و آجر و بتون است که به صورت V شکل در انتها به یک زهکش ختم میشود. در صورت رعایت شیب مناسب در ساخت بستر، عمل زهکشی به خوبی صورت میگیرد. ایجاد زهکش مناسب به منظور تخلیه آب اضافی از محیط ریشه و جلوگیری از شرایط بیهوازی، اهمیت فراوانی دارد بنابراین قسمتی از بستر توسط شن و سنگریزه به منظور زهکشی بیشتر پوشانده میشود. در مواقع مورد نیاز به راحتی میتوان با تزریق گاز متیل بروماید و یا بخار آن درون زهکش طولی عمل استریل را انجام داد. عمق خاک در سکوها و بسترهای کشت ۵۰-۳۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود.
اگر سکوهای کشت برای پرورش گیاهان گرمسیری یا گلدانی بکار میروند، بهتر است که بسته به فضای گلخانه این سکوها به صورت یک یا چند طبقه مورد استفاده قرار گیرند. بعضی مواقع نیز گلدانهای گل در سبدهای آویزان قرار میگیرند این سبدها به اسکلت گلخانه پیچ میشوند یا توسط قلاب از اسکلت، آویزان میشوند البته اسکلت گلخانه باید بتواند وزن سبدها و گلدانها را تحمل کند. در مواقعی که فضای گلخانه کوچک است و امکان احداث راهرو برای عبور و مرور کارگران وجود ندارد میتوان از سکوهای متحرک استفاده کرد. سکوهای متحرک از آلومینیوم سبک ساخته میشوند و ابعاد مناسب برای آنها ۳×۶۱ متر میباشد. بین سکوها باید یک فاصله ۱۰ سانتیمتری در نظر گرفته شود تا هوای گرم سیستم حرارتی که در زیر سکوها تعبیه شده است بتواند از میان سکوها بالا بیاید. هر سکوی متحرک میتواند ۶۰-۵۰ سانتیمتر به یک طرف حرکت کند. برای جابجایی سکوها از لولهها و چرخهای غلتان استفاده میشود. سکو و بستر کشت
منبع: کتاب راهنمای جامع و مصور کشت گلخانه ای خیار گوجه فرنگی فلفل و توت فرنگی
[/restrict]